Anonim şirket, sermayesi belirli ve paylara bölünmüş olan, bir unvana sahip, borçlarından yalnızca malvarlığıyla sorumlu bulunan şirkettir. Anonim şirketlerde ortak kavramının yerini pay sahibi kavramı almaktadır. Pay sahiplerinin şirkete karşı tüm sorumlulukları sadece taahhüt ettikleri sermaye payları kadardır.
Anonim şirketin, yazılı ve merkezinin bulunduğu yerdeki ticaret siciline tescil edilen bir esas sözleşmesi bulunur. Anonim şirketler, kanunen yasaklanmamış her türlü ekonomik amaç ve konular için kurulabilir.
Tek pay sahipli anonim şirket kurulabilir. Gerçek ve tüzel kişiler pay sahibi olabilir. Anonim şirketlerin asgari sermaye tutarı 50.000 Türk Lirasıdır. Kayıtlı sermaye sistemini kabul eden halka açık olmayan anonim şirketler açısından başlangıç sermayesi ise en az 100.000 Türk Lirası olabilir. Ödeme takvimi şirket esas sözleşmesinde düzenlenebileceği gibi, yönetim kurulunca da belirlenebilir.
Pay sahipleri, sadece taahhüt etmiş oldukları sermaye payları ile şirkete karşı sorumludur. Kural olarak, payların devri için genel kurul onayına ihtiyaç yoktur. Pay sahipleri serbestçe ellerindeki payları başkalarına devredebilirler. Anonim şirketler payları temsil etmek amacıyla nama yazılı ve hamiline yazılı pay senedi çıkarabilirler. Ayrıca tahvil ve benzeri borçlanma araçları da ihraç edebilirler. Anonim şirketler payları halka arz olunabilen ve payları borsada işlem görebilen tek şirket türüdür.
Belirli faaliyet konularını yürüten anonim şirketler ile bilanço aktif toplamı, yıllık net satış hasılatı, çalışan sayısına göre belirlenen ölçütlerin eşik değerlerini aşan anonim şirketler bağımsız denetime tabidir.
Anonim Şirketin Organları
Anonim şirketin iki organı vardır.
1. Genel Kurul
Kural olarak tüm pay sahiplerinin temsil edildiği, şirkete dair önemli bazı kararları almaya yalnız yetkili olan organdır. Her ortak, kaç adet payı varsa o kadar oy hakkına sahiptir. Örneğin; yönetim kurulunun seçilmesi, esas sözleşmenin değiştirilmesi, denetçinin seçilmesi ve görevden alınması, şirketin feshi, şirket malvarlığının satışı vb.
2. Yönetim Kurulu
Şirketin yönetimi ve temsili ile görevli olan organıdır. Yönetim kurulunun tek üyeden oluşması mümkündür. Yönetim kurulu üyelerinin pay sahibi olması, Türk vatandaşı olması ve Türkiye’de yerleşik olma şartı bulunmamaktadır. Yönetim kurulu, şirketin işletme konusu içerisinde kalmak koşuluyla kural olarak her konuda yönetime yetkilidir. Örneğin; şirketin üst düzeyde yönetimi ve bunlarla ilgili talimatların verilmesi, finansal planlama için gerekli düzeni kurmak, müdürleri atamak ve görevden almak, pay, yönetim kurulu karar ve genel kurul toplantı/müzakere defterlerini tutmak, yıllık faaliyet raporlarını düzenlemek ve genel kurula sunmak vb.
Anonim şirketlerin kuruluşu ve esas sözleşme değişiklikleri Ticaret Bakanlığı’nın iznine tabi şirketler:
Bankalar, sigorta şirketleri, anonim şirket şeklinde kurulan holdingler, finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri, tüketici finansmanı ve kart hizmetleri şirketleri, varlık yönetim şirketleri, döviz büfesi işleten şirketler, umumi mağazacılıkla uğraşan şirketler, ürün ihtisas borsası şirketleri, bağımsız denetim şirketleri, gözetim şirketleri, tarım ürünleri lisanslı depoculuk şirketleri, teknoloji geliştirme bölgesi yönetici şirketleri, Sermaye Piyasası Kanununa tabi şirketler ile serbest bölge kurucusu ve işleticisi şirketlerin kuruluşları ve esas sözleşme değişiklikleri Bakanlığın iznine tabidir.
Anonim Şirket Kuruluşu İçin Gerekli Evraklar
- Oda kayıt dilekçesi
- Oda kayıt beyannamesi
- Kuruluş bildirim formu
- İkametgah belgesi
- Kimlik fotokopisi
- Yabancı uyruklu gerçek kişi ortakların noter onaylı tercüme edilmiş pasaport suretleri
- Kira Sözleşmesi
- Sermayenin yatırıldığına dair banka bloke yazısı
- Şirket esas sözleşmesi
- Sermayenin dörtte birinin yatırıldığına dair banka bloke yazısı
- Rekabet Kurumu payının ödendiğini gösterir ödeme belgesi
- Kuruluşu izne tabi olan şirketler için bu izin belgesi
- Pay sahibi olmayan yönetim kurulu üyeleri varsa bu üyelerin görevi kabul ettiklerine ilişkin beyanları
- İmza beyannamesi
Türkiye’de şirket kuruluşu ile ilgili yazımızı ulaşmak için tıklayınız.
