Günümüz koşullarında teknolojideki gelişmelerin ilerlemesi nedeniyle, işe giriş çıkış sırasında işçinin, işveren tarafından parmak izinin alınması da bu denetim mekanizmalarından biri haline gelmiştir. Bu sayede işveren mesai takibini daha doğru sağlayacağını öngörmektedir.
Parmak İzinin Hukuki Niteliği Nedir?
6689 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun (“KVKK”) “Özel nitelikli kişisel verilerin işleme şartları” kenar başlıklı 6. maddesi bu sorunun cevabına ışık tutmaktadır.
Kanun maddesine göre parmak izi ve yüz taraması gibi biyometrik veriler özel nitelikli kişisel veri olarak kabul edilmektedir. Maddenin devamında özel nitelikli kişisel verilerin her veri gibi işlenemeyeceğini, kişinin açık rızası ile veya kanunda açıkça düzenlenmiş olan haller kapsamında işlenebileceğini belirtmiştir.
Bu kapsamda eğer ilgili kişinin açık rızası veya kanunda açıkça düzenlenmiş haller yoksa biyometrik verilerden biri olan parmak izi kişisel veri olarak işlenemeyecek, yani iş yeri giriş çıkışlarında denetim mekanizması olarak kullanılmayacaktır.
Anayasa Mahkemesi’nin Kararı
19 Nisan 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 2018/11988 Başvuru numaralı Anayasa Mahkemesi kararı yayımlanmıştır. Bu karar tüm işverenler için emsal bir karar niteliği taşımaktadır.
Anayasa Mahkemesi kararı ile bir belediyede mesai takibi için kullanılan parmak izi sistemini, çalışanın biyometrik verilerinin işlenmesi için açık rızasının bulunmaması sebebini gerekçe göstererek Anayasa’nın 20. maddesi ile düzenlenen kişisel verilerin korunmasını isteme hakkı bakımından Anayasa’ya aykırı bulmuştur.
Sonuç olarak, veri sorumlularının mesai takibinde parmak izi verisini işlemekten kaçınmaları, biyometrik veri işlenmeyen kart okuma gibi yöntemler kullanmaları önerilmektedir.
İlgili Mevzuat
6689 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun ilgili 6. maddesi şu şekildedir:
“Özel nitelikli kişisel verilerin işlenme şartları:
(1) Kişilerin ırkı, etnik kökeni, siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini, mezhebi veya diğer inançları, kılık ve kıyafeti, dernek, vakıf ya da sendika üyeliği, sağlığı, cinsel hayatı, ceza mahkûmiyeti ve güvenlik tedbirleriyle ilgili verileri ile biyometrik ve genetik verileri özel nitelikli kişisel veridir.
(2) Özel nitelikli kişisel verilerin, ilgilinin açık rızası olmaksızın işlenmesi yasaktır.
(3) Birinci fıkrada sayılan sağlık ve cinsel hayat dışındaki kişisel veriler, kanunlarda öngörülen hâllerde ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir. Sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel veriler ise ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir.
(4) Özel nitelikli kişisel verilerin işlenmesinde, ayrıca Kurul tarafından belirlenen yeterli önlemlerin alınması şarttır.”
