Kıdem Tazminatı Hazine ve Maliye Bakanlığının 06.01.2022 tarih 27998389-010-06-02-854887 sayılı Genelge ile 2022 yılı 1. Döneminde (01 Ocak 2022 – 30 Haziran 2022) uygulanacak kıdem tazminatı tavanı 10.596,74 TL belirlenmişti.
Ancak, 22.01.2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7351 sayılı “Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu İle Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” un 16 maddesi ile memur maaş katsayısı 1 Ocak 2022 tarihinden geçerli olmak üzere yeniden belirlenmiş, bu düzenlemeye paralel olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan 22.01.2022 tarih ve 27998389-010-06-02-903791 sayılı genelge ile kıdem tazminatı tavanı 01.01.2022 tarihinden geçerli olmak üzere yeniden tespit edilmiştir. Buna göre;
Kıdem Tazminatı Tavanı Her Yıl Nasıl Belirlenmektedir?
Mülga 1475 sayılı İş Kanunu’nun halen yürürlükte olan 14. Maddesinin 13. Fıkrasında, kıdem tazminatlarının yıllık miktarı, Devlet Memurları Kanunu’na tabi en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesini geçemez denilmiştir.
Bu kapsamda Başkanlık Sistemine geçiş sürecinden önce en yüksek kademedeki devlet memuru “Başkanlık Müsteşarı” olduğundan bu makamın ücreti esas alınmakta idi. Ancak Başkanlık Sistemine geçiş sürecinde “Başkanlık Müsteşarı” makamı kaldırıldığından, en yüksek kademedeki devlet memuru “Cumhurbaşkanlığı İdari İşleri Başkanı” olmuştur ve 2022 yılında bu makamın ücreti esas alınmıştır.
Kıdem Tazminatı Hesaplanırken Dikkat Edilmesi Gereken Temel Kurallar Nelerdir?
- İş Sözleşmesi sona erdiğinde işçi kıdem tazminatına hak kazanmış ise; işçiye işe başladığı tarihten itibaren her geçen yıl için 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. Bir yıldan artan süreler için ise aynı oranda hesaplama ve ödeme yapılır.
- Mülga 1475 sayılı İş Kanunu’nun halen yürürlükte olan 14. Maddesi 2 fıkrasına göre işçilerin kıdemleri, hizmet akdinin devam etmiş veya fasılalarla yeniden akdedilmiş olmasına bakılmaksızın aynı işverenin bir veya değişik işyerlerinde çalıştıkları süreler göz önüne alınarak hesaplanır. İşyerlerinin devir veya intikali yahut herhangi bir suretle bir işverenden başka bir işverene geçmesi veya başka bir yere nakli halinde işçinin kıdemi, işyeri veya işyerlerindeki hizmet akitleri sürelerinin toplamı üzerinden hesaplanır.
- Kıdem Tazminatına esas alınacak ücret, işçinin iş akdinin feshinden önce almakta olduğu son “ Brüt Ücreti” dir. Bu ücrete; işçinin çıplak ücretine ek olarak sağlanan para ve para ile ölçülmesi mümkün ödemeler ve sosyal yardımlar, süreklilik arz eden ve periyodik olarak ödenen ek ödemeler ve menfaatler dahildir. Örneğin yemek yardımı, yol parası, kira yardımı, düzenli olarak verilen ikramiye ve primler, gıda yardımı ve sağlık sigortası vb. ödemeler kıdem tazminatı hesabında dikkate alınır. Bu kapsamda kıdem tazminatına esas ücret, SON “GİYDİRİLMİŞ BRÜT ÜCRET” olarak kabul edilmektedir. İşçinin ücreti parça başına, akort, götürü veya yüzde usulü gibi değişken usulde ödeniyorsa, bu durumda kıdem tazminatına esas ücret; son bir yıllık süre içinde kazanılan ücretin yine aynı süre içinde çalışılan günlere bölünmesi ile tespit edilecek olan ortalaması olmalıdır.
- Kıdem Tazminatı Damga Vergisine tabidir. Hesap edilen tazminat tutarından sadece damga vergisi (binde 7,59) kesilir, gelir vergisine tabi değildir ve yine sigorta primi ve işsizlik sigortası kesintisi yapılmaz.
- Kıdem Tazminatının, işçinin iş sözleşmesinin feshi tarihinde peşin olarak ödenmesi esastır. Zamanında ödenmemesi halinde tazminat tutarına, iş akdinin sona erdiği tarihten itibaren mevduata uygulanan en yüksek faiz uygulanır.
- Tespit edilen Kıdem Tazminatına esas ücret, ilgili yıl içinde uygulanan Kıdem Tazminatı tavanını aşmakta ise, bu durumda kıdem tazminatı hesaplamasında mutlaka kıdem tazminatı tavanı esas alınmalıdır. Tavanı aşan tutarlar dikkate alınmamalıdır.
Kıdem Tazminatı, Alacak gibi konularında detaylı bilgilere ulaşmak için iş hukuku makalelerimizi okuyabilirsiniz.
