Kiracı ve ev sahibinin yükümlülükleri yasalar çerçevesinde belirlenmektedir. Ev kiralama sürecinde hem kiracının hem de ev sahibinin sorumlulukları vardır. Borçlar Kanunu kapsamında bu sorumluluklar ve kiracı hakları, karşılıklı yapılan özel anlaşmaların dışında, açıkça ifade edilmiş durumdadır.
Hem ev sahiplerinin hem de kiracıların hak ve yükümlülükleri, kira kontratında açıkça belirtilmektedir. Standart bir kira kontratında, ev sahiplerinin özel istekleri doğrultusunda maddeler eklenebilir. Bu yüzden ev kiralarken mutlaka kira kontratı okunmalı, dikkate alınmalıdır.
Kiracının Yükümlülükleri
Kiracının çeşitli sorumlulukları vardır. Kiracı bu sorumluluklara uymazsa ev sahibi kiracıyı evden çıkarabilir.
- Kiracı kira sözleşmesinde belirtilen zaman diliminde kirasını ödemekle yükümlüdür. Kira sözleşmesinde belirli bir tarih yoksa, kira ay sonunda ve en geç kira süresinin bitiminde ödenmelidir.
- Apartmanın hizmetlerinden faydalanmakta olan kiracıların giderlere ortak olma zorunluluğu vardır.
- Kiracı, evin yapısında değişiklikler yapacaksa eğer ev sahibinden yazılı olarak izin almak zorundadır.
- Kiracı, sözleşmede geçen şartlar dahilinde daireyi aldığı gibi teslim etmek zorundadır. Fakat zamanın yıpratıcılığından meydana gelen eskimeler, kiracının sorumluluğu altında değildir.
Ev Sahibinin Yükümlülükleri
Kiracı gibi ev sahibinin de bazı sorumlulukları vardır. Ev sahibi bu yükümlülüklere uymadığı takdirde kiracılar bu sorumlulukların yerine getirilmesini talep edebilirler.
- Ev sahibi, evin sözleşme boyunca kiraya verildiği gibi kalmasından sorumludur. Evin kullanımdan dolayı yıpranmalar haricindeki evle ile ilgili masrafları ev sahibi karşılamalıdır.
- Ev ile ilgili sigorta ve vergi gibi giderlerini ev sahibi öder. Bu durum özellikle kira sözleşmesinde belirtilir ve taraflar anlaşırsa değiştirilebilir.
- Kiralanan evin bir kusurunun ortaya çıkması ve bu kusur kiracıya zarar verirse, kira sözleşmesi dahilinde belirtilmediği sürece, ev sahibi kiracının zararlarını gidermek durumundadır.
- Kiracı, kiralanan evin kira bedelini geç öderse ev sahibi herhangi bir ceza içeren anlaşma teklif edemez. Yani ev sahibi, kiranın geç ödenmesi durumunda bir sonraki ay için ondan daha yüksek kira talep edemez.
- Kiracının mesul olmadığı giderler, her ayın sonunda ev sahibi tarafından en geç kira süresinin bitimine dek karşılanmalıdır. Bu durum karşılıklı yapılan anlaşmalarla değişebilir. Örneğin kiracı ve ev sahibi anlaştıktan sonra, ev sahibine ait olan masraf kadar tutarı bir sonraki kiradan düşülebilir.
- Yasa dışı durumlar ve haklı fesih şartları olmadığı sürece ev sahibi, kontrat zamanı bitmeden kiracının evden çıkmasını talep edemez. Haklı fesih şartları, komşularla geçinememek ya da ev sahibinin daireyi, bakmakla yükümlü olduğu kişilere bırakma gibi durumları kapsar.
- Borçlar Kanunu dahilinde “yerel adet” ifadesi kullanılarak bölgeye özel değişiklikler yapılmasına izin verilmiştir. Bu durumda ev sahibi, evin bulunduğu yerel adetlerden yararlanabilir. Örneğin bir bölgede kiralar 3 aylık ya da 6 aylık olarak ödeniyor olabilir. Bu durum, yerel adet olarak sayılır. Veya kira ödeme günü ayın 1’i değil de ayın 25’idir. Bu tür şeyler, yerel adetler doğrultusunda ev sahibi tarafından sözleşmeye eklenebilir.
